فال حافظ
فال حافظ یکی از محبوب ترین فال ها در بین ایرانیان است و امروز در خانه هر ایرانی یک
دیوان حافظ یافت می شود.
فال در لغت به معنای طالع، بخت و نیز پیشگویی و عاقبت بینی است. کلمه ای عربی است و در فارسی یعنی شگون؛ هم در معنای خوب و هم در معنای بد. فال گرفتن یعنی اطلاعات از ناشناخته ها و در عربی به فال خوب زدن، "تفأل" و به فال بد زدن "طیره" می گویند. در فارسی، فال خوب زدن را "مروا" و فال بد زدن را "مرغوا" گویند که از دو کلمه "مرغ" و "آوا" تشکیل شده است. ایرانیان با آواز و جهت حرکت پرندگان فال می زده اند؛ مثلاً با دیدن عقاب به عقوبت و هدهد به هدایت پی می برده اند.
فال و فال‌گیری؛ یکی از شیوه هایی بوده و هست که برخی از انسان ها به‌وسیله‌ی آن می‌خواهند از رویداد های فردا و آینده خویش آگاهی یابند، و بدانند چه رخداد های نیک و یا بدی در انتظار آنها است.
بدون شک فال نیک و بد، اثر طبیعى و تکوینی ندارند، ولى داراى آثار روانى هستند؛ چرا که فال نیک امید آفرین است، در حالی که فال بد موجب ناامیدی و ناتوانى می‌شود. از این رو، دین اسلام از فال نیک نهى نکرده، ولى فال بد را به شدّت محکوم کرده است.
علت محبوبیت حافظ
حافظ از بزرگترین سخنوران تاریخ ایران زمین است که به جرأت می توان گفت دیوان وی پس از قرآن، پرمخاطب و پر تیراژترین دفتر شعر و ادب و کتاب مردم ایران است. امروز پس از ششصد سال که از خلق این اثر می گذرد، هر روز حرف، سخن و اندیشه ای تازه برای همگان دارد. از نگاه ارتباطی، دو رکن مهم و اساسی در علم ارتباطات، مخاطب و دیگری پیام است.
راز ماندگاری، تأثیرگذاری، تازگی و جادوگری کلام خواجه حافظ نیز در همین دو نکته نهفته است:
اولاً، مخاطب در شعر حافظ بسیار گسترده و متنوع است که دیگر کتابهای ادبی چنین ویژگی منحصر به فردی ندارند. پیامی و کلامی دارد، روی سخن او با همگان است، دعوتنامه حافظ برای همه انسانها از هر نژاد، رنگ و مذهب است. همه افراد متفاوت و بعضاً متناقض آن را می خوانند و جالب آنکه تعابیر متضادی هم از آن در پاره ای موارد می کنند، به همین دلیل مرور زمان آن را دچار کهنگی نکرده است.
ثانیاً، پیام در کلام و شعر
حافظ بسیار متنوع و وسیع و در عین حال ساده، چند وجهی و همه فهم است. برخلاف نظریه برخی تئوری پردازان و تعدادی از علاقمندان که تصور می کنند وجوه شاعری حافظ بر اندیشه های او برتری دارد، حافظ اندیشمندی متفکر و دارای اندیشه ها و افکاری قابل بحث و مهم در همه ابعاد زندگی بشر است.
دیوان حافظ فقط دیوان شعر نیست و وجوه مختلفی از مهم ترین مسائل زندگی و حیات و اجتماعی بشر را در خود جای داده است.
او درباره زندگی، اجتماع، سیاست، عشق، عرفان، آزادگی، صبر و تحمل، مدارا، دنیا، آخرت، خدا، جبر، اختیار و صدها مسئله مهم در زندگی سخن گفته است و آدمی بیشترین شباهت و هم ذات پنداری را با وی حس می کند، به قول خودش:
عاشق و رند و نظر بازم و می گویم فاش
تا بدانی که به چندین هنر آراسته ام
